Trước đây, gia đình ông Mùa A Nhịa, bản Pá Sóng, chỉ nuôi ong rừng để phục vụ sinh hoạt gia đình, dần dần lượng mật ong thu được tăng, gia đình anh mang ra chợ bán. Nhận thấy nhu cầu mua mật ong rừng nguyên chất của khách hàng cao, năm 2016, gia đình anh Nhịa tăng số lượng đàn ong. Anh Nhịa cho biết: Ban đầu, gia đình tôi có từ 40 - 50 tổ ong, nay tăng lên hơn 200 tổ ong rừng. Từ đầu năm đến nay, gia đình tôi thu được khoảng 4 tạ sáp lẫn mật ong, bán với giá trung bình 120.000 -130.000 đồng/kg, thu gần 50 triệu đồng. Nuôi ong rừng tự nhiên không mất vốn đầu tư, không mất công chăm sóc, thu nhập cao, chỉ cần chuẩn bị tổ vào đầu mùa xuân hàng năm để dụ ong về và chờ thu hoạch mật.

Tổ ong rừng tự nhiên chuẩn bị cho thu mật

           Ngoài ra, 87 hộ gia đình khác ở 4 bản vùng cao của xã, gồm: Pá Sóng, Huổi Hậu, Phiêng Phả, Đán Én cũng có thu nhập từ nuôi ong rừng. Hiện, toàn xã có hơn 4.400 tổ ong, mỗi năm thu khoảng trên 10 tấn mật. Theo người dân ở đây, ong rừng không được thuần hóa mang về nhà nuôi, mà sẽ vào các khu vực rừng già lâu năm, khu rừng tự nhiên có thảm thực vật đa dạng, khu vực gần các khe suối để khoét hầm trên vách đá hoặc đục gốc cây mục để dụ ong về làm tổ. Tổ ong rừng tạo trong hầm vách đá, một số tổ được đổ bê tông, bịt kín đầu; khi thu hoạch, người dân phá lớp bê tông ban đầu, thu cả mật và sáp ong về bán. Mật ong rừng tự nhiên, thơm ngon nên được nhiều khách hàng ưa chuộng.

           Để hỗ trợ người dân phát triển nghề nuôi ong rừng, huyện và xã Chiềng Lao đã tuyên truyền, vận động bà con tăng số lượng đàn ong nuôi; khuyến khích đi tham quan, học hỏi kinh nghiệm một số mô hình nuôi ong tại Mai Sơn, Thuận Châu; liên hệ và giới thiệu sản phẩm mật ong rừng cho các công ty và khách hàng khu vực trong và ngoài tỉnh, giúp người dân tiêu thụ sản phẩm.

         Mô hình nuôi ong rừng không chỉ đem lại lợi ích kinh tế, mà còn góp phần bảo vệ rừng, bảo vệ môi trường sinh thái, hạn chế tình trạng người dân khai thác rừng, phá rừng làm nương. Để mô hình phát triển theo hướng tập trung, quy mô lớn, xã đã hướng dẫn các hộ dân nuôi ong liên kết thành lập HTX nông nghiệp Chiềng Lao, hoàn thiện hồ sơ đề nghị cấp có thẩm quyền công nhận mật ong rừng đạt sản phẩm OCOP 3 sao, góp phần thúc đẩy nghề nuôi ong rừng phát triển. Năm 2021, HTX đã tìm thị trường tiêu thụ 1.200 lít mật ong rừng cho thành viên và người dân trên địa bàn.

          Với lợi thế của địa phươn và sự vào cuộc của các cấp, các ngành, hy vọng nghề nuôi ong rừng lấy mật ở xã Chiềng Lao sẽ từng bước phát triển, giúp đồng bào dân tộc Mông ở các bản vùng cao thoát nghèo, ổn định cuộc sống./.